Di Sản Bền Vững của Bốn Loại Khí Chất: Từ Thể Dịch Cổ Đại đến Khoa Học Tính Cách Hiện Đại

RECAP CHUNG KẾT MARKETING HIVE - MARKETING FINALE 2025

[B-LEAD 2025] CHÍNH THỨC MỞ ĐƠN ĐĂNG KÝ CUỘC THI KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO DOANH NGHIỆP B-LEAD 2025: SHIFTNARIO

Cách Đọc Tính Cách Của Một Người Trong 10 Giây

<h2 class="_2cuy _3dgx _2vxa"><span class="_4yxo" style="font-size: 14pt;">Tư duy sáng tạo là gì?</span></h2><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Tư duy sáng tạo được xem là dạng hoạt động trí não cao nhất của con người. Năng lực sáng tạo là cốt lõi của tư duy sáng tạo, làm tiền đề bên trong của hoạt động sáng tạo, nó được xác định từ chất lượng đặc biệt của các quá trình tâm lý bao gồm nhiều quá trình gắn kết như: quá trình trí nhớ, tư duy, xúc cảm. Tư duy sáng tạo là kiểu giải quyết vấn đề dựa trên quá trình động não để tìm ra những phương án khả thi, r<span class="text_exposed_show">ồi rút ra được phương án tối ưu dựa trên các phương án đã nêu ra. Điều này thoạt đầu nghe có vẻ đơn giản nhưng thực ra là cả một quá trình rất phức tạp đòi hỏi sự nỗ lực cao độ của hoạt động trí óc. </span></div><div class="text_exposed_show"><h2 class="_2cuy _3dgx _2vxa"><span class="_4yxo" style="font-size: 14pt;">Tạo sao tư duy sáng tạo lại vô cùng quan trọng mà ai cũng nên có?</span></h2><blockquote><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><em><span class="_4yxp">"Sáng tạo là con đường ngắn nhất dẫn đến thành công."</span></em></div></blockquote><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Những thay đổi nhanh chóng của thời đại ngày nay đặt chúng ta trước yêu cầu rằng các vấn đề phải được giải quyết một cách nhanh chóng, hiệu quả. Và sáng tạo chính là con đường ngắn nhất dẫn đến thành công. Thật khó để nói rằng những kiến thức chúng ta có sẽ giải quyết các vấn đề một cách sáng tạo trong tương lai. Tất cả chúng ta phải tiếp tục học trong suốt cuộc đời, nhưng những kiến thức chúng ta thu nhận được cũng không đảm bảo rằng sẽ giải quyết tốt những vấn đề gặp trong tương lai. Chỉ có khả năng tư duy sáng tạo mạnh mẽ mới cung cấp những giải pháp đáp ứng được những yêu cầu của hiện tại vài tương lai.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Tư duy sáng tạo không chỉ chỉ cần thiết với những người đang làm việc trong lĩnh vực quảng cáo, marketing hay nghệ thuật, mà khả năng tư duy sáng tạo còn cần thiết cho việc phát triển công việc và thành công dù bạn làm việc trong bất kỳ ngành nghề nào. Chẳng hạn như, với một nhà hóa học nếu có khả năng sáng tạo, anh ta có thể phát minh ra những phương pháp ứng dụng các thiết bị như lò vi sóng vào lĩnh vực tổng hợp hợp chất hữu cơ, hay chiết suất tinh dầu từ thực vật. Một giảng viên sáng tạo sẽ không bao giờ thiếu những phương pháp hay để truyền đạt kiến thức cho sinh viên một cách hiệu quả nhất: như lớp học đảo ngược (flipped classroom), thảo luận nhóm, video clips. Một người bán hàng sáng tạo sẽ luôn tràn ngập ý tưởng để tiếp cận khách hàng: họ có thể biến một khách hàng chỉ có ý định mua chiếc cần câu thành khách hàng mua chiếc cano để đi câu.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Tính sáng tạo và lối suy nghĩ thông minh được đánh giá cao ở bất cứ công việc nào. Thậm chí công việc mang tính kỹ thuật nhất cũng đòi hỏi khả năng suy nghĩ thoát ra khỏi khuôn khổ. Vì vậy đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của việc giải quyết vấn đề theo cách sáng tạo. Bạn có thể đang phải làm một công việc chán ngắt, buồn tẻ, hãy cố gắng khắc phục nó theo cách hiệu quả hơn. Khi một vấn đề khiến người ta phải miễn cưỡng bắt tay vào làm, hãy nghĩ ra một giải pháp sáng tạo hơn. Nếu không được, ít ra bạn đã từng thử nó.</div><h2 class="_2cuy _3dgx _2vxa"><span style="font-size: 14pt;"><span class="_4yxo">Thang tư duy Bloom Thang cấp độ tư duy Bloom </span>(hay thang tư duy Bloom, hoặc khung phân loại nhận thức Bloom) được xem là công cụ nền tảng để xây dựng mục tiêu và hệ thống hóa các cấp độ tư duy. Thang cấp độ tư duy do Benjamin S. Bloom thiết lập (1956).</span></h2><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Sau đó được điều chỉnh, và gọi là Thang Bloom chỉnh sửa (Bloom’s Revised Taxonomy) bao gồm:</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>1. Nhớ (Remembering)</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>2. Hiểu (Understanding)</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>3. Vận dụng (Applying)</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>4. Phân tích (Analyzing)</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>5. Đánh giá (Evaluating)</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>6. Sáng tạo (Creating).</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Các cấp độ tư duy này được khái quát như sau:</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>1. Nhớ:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Có thể nhớ lại các điều đặc biệt hoặc tổng quát, trọn vẹn hoặc một phần các quá trình, các cấu trúc. Ở cấp độ này cần nhớ lại đúng điều được hỏi đến, ví dụ lặp lại đúng một định luật mà chưa cần phải giải thích hay sử dụng định luật ấy. Các từ khóa thường sử dụng khi đánh giá cấp độ nhận thức này bao gồm: thuyết trình, trình bày, mô tả, liệt kê.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>2. Hiểu:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Ở cấp độ nhận thức này cần nắm được ý nghĩa của thông tin, thể hiện qua khả năng diễn giải, suy diễn, lięn hệ. Nhý: giải thích một định luật; viết tóm tắt một chýőng mục; thuyết trình một quan điểm. Các từ khóa thường sử dụng khi đánh giá cấp độ nhận thức này bao gồm: giải thích, phân biệt, khái quát hóa, cho ví dụ…</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>3. Ứng dụng:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Có thể áp dụng, vận dụng thông tin đã biết vào một tình huống, một điều kiện mới. Ví dụ: Vận dụng một định luật để giải thích một hiện tượng; áp dụng các công thức, các định lí để giải một bài toán; thực hiện một thí nghiệm dựa trên một qui trình. Các từ khóa thường sử dụng khi đánh giá cấp độ nhận thức này bao gồm: vận dụng, áp dụng, tính toán, chứng minh, giải thích, xây dựng…</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>4. Phân tích:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Có thể chia các nội dung, các thông tin thành những phần nhỏ để có thể chỉ ra các yếu tố, các mối liên hệ, các nguyên tắc cấu trúc của chúng. Ví dụ: Lý giải nguyên nhân thất bại của một loạt thực nghiệm; hệ thống hóa ưu và ngược điểm của quá trình hoạt động; xây dựng biểu đồ phát triển của một doanh nghiệp. Các từ khóa thường sử dụng khi đánh giá cấp độ nhận thức này bao gồm: phân tích, lý giải, so sánh, lập biểu đồ, phân biệt, hệ thống hóa…</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>5. Đánh giá:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Có thể đưa ra nhận định, phán quyết đối với một vấn đề dựa trên các chuẩn mực, các tiêu chí đã có. Ví dụ: Phản biện một nghiên cứu, một bài báo; đánh giá khả năng thành công của một giải pháp; chỉ ra các điểm yếu của một lập luận. Các từ khóa thường sử dụng khi đánh giá cấp độ nhận thức này bao gồm: đánh giá, cho ý kiến, bình luận, tổng hợp, so sánh…</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>6. Sáng tạo:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Đạt được cấp độ nhận thức cao nhất này có thể tạo ra cái mới, xác lập thông tin, sự vật mới trên cơ sở những thông tin, sự vật đã có. Ví dụ: Thiết kế một mẫu nhà mới; xây dựng hệ thống các tiêu chí để đánh giá một hoạt động; đề xuất hệ thống các giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế; xây dựng cơ sở lý luận cho một quan điểm. Các từ khóa thường sử dụng khi đánh giá cấp độ nhận thức này bao gồm: thiết lập, xây dựng, thiết kế, đề xuất…</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Qua đó, có thể thấy tư duy sang tạo chính là cấp độ cao nhất của tư duy mà các hoạt động học tập, nghiên cứu cần hướng tới.</div><h2 class="_2cuy _3dgx _2vxa"><span class="_4yxo" style="font-size: 14pt;">Các cấp độ tư duy sáng tạo </span></h2><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Theo các chuyên gia về tư duy của con người, năng lực tư duy sáng tạo được thể hiện qua ít nhất năm cấp độ dưới đây.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>1. “Nhận ra nhu cầu cần có cách tiếp cận mới”:</strong> là cấp độ thấp nhất (cấp độ 1), tương ứng với khi biết: – Xem xét lại cách tiếp cận truyền thống và tìm các giải pháp có thể có; – Sẵn sàng đón nhận ý tưởng mới;</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>2. “Thay đổi các cách tiếp cận hiện có”</strong>, là cấp độ cao hơn (cấp độ 2), xuất hiện khi biết: – Phân tích những điểm mạnh và điểm yếu của các cách tiếp cận hiện có; – Thay đổi và làm cho các cách tiếp cận hiện có thích hợp hơn với nhu cầu;</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>3. “Đưa ra cách tiếp cận mới”</strong> là cấp độ 3, tương ứng với khả năng biết: – Tìm kiếm các ý tưởng hoặc giải pháp đã có tác dụng trong các môi trường khác để áp dụng chúng tại doanh nghiệp của mình; – Vận dụng các giải pháp đang có theo cách mới lạ hơn nhằm giải quyết vấn đề với hiệu quả cao hơn;</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>4. “Tạo ra khái niệm mới”</strong> là cấp độ cao hơn nữa (cấp độ 4) là khi có được khả năng: – Tổng hợp các khái niệm cần thiết để định hình một giải pháp mới; – Tạo ra các mô hình và phương pháp mới cho đơn vị;</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>5. “Nuôi dưỡng sự sáng tạo”</strong> là cấp độ cao hơn cả (cấp độ 5). Năng lực này chỉ có ở một số ít nhà quản lý, nghiên cứu, bao gồm:</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">– Khuyến khích mọi người thử nghiệm ý tưởng mới khác hẳn cách làm truyền thống;</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">– Hỗ trợ cho việc thử nghiệm ý tưởng mới nhằm biến ý tưởng thành hiện thực.</div><h2 class="_2cuy _3dgx _2vxa"><span class="_4yxo" style="font-size: 14pt;">Rào cản đối với tư duy sáng tạo</span></h2><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Sự sáng tạo của con người là vô hạn, nhưng không phải ai cũng dám áp dụng những ý tưởng sáng tạo của mình vào thực tế vì nhiều lý do khác nhau. Lý do chính là vì trong quá trình tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu theo định hướng sáng tạo, mỗi cá nhân, tập thể có thể phải đối mặt với nhiều rào cản, đặc biệt là các rào cản về tâm lý, tâm thức. Chính những điều đó vô tình trở thành rào cản tư duy sáng tạo. Vậy những nguyên nhân cản trở tư suy sáng tạo là gì, làm thế nào để phát hiện ra và phá vỡ nó?</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Có thể liệt kê ra một số nguyên nhân như sau:</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>1. Lối mòn tư duy:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Càng trưởng thành, con người càng có nhiều định kiến về mọi thứ. Các định kiến đó là do các lối mòn tư duy đã hình thành trong cuộc sống. Những định kiến này thường làm cho chúng ta không nhìn nhận được thấu đáo những gì mà chúng ta đã biết hay tin tưởng là có thể xảy ra. Chúng ngăn cản sự thay đổi và tiến bộ. Đó là những lối nghĩ thông thường. Đó là sức ỳ của tư duy do đã quen suy nghĩ theo lối mòn.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>2. Tin vào kinh nghiệm:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Khi thực hiện một kế hoạch hay quyết định một vấn đề gì đó, có thể người ta không cần suy nghĩ, tìm giải pháp tốt nhất, ý tưởng mới, mà lại cho rằng những việc đó mình đã làm nhiều lần rồi, không có gì phải suy nghĩ, đắn đo. Chính sự quá tin tưởng vào kinh nghiệm đó vô tình giết chết tư duy sáng tạo của chính họ. Do đó, nếu muốn làm một việc gì hay quyết định vấn đề gì đó, dù rất quen thuộc, cũng đừng vội vàng tin tưởng vào những kinh nghiệm có sẵn mà hãy đặt ra những câu hỏi; tìm ra góc độ khác cho vấn đề và thử tìm cách giải quyết theo hướng khác, cách thức khác.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>3. Sợ thất bại:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Sợ thất bại cũng là nguyên nhân chính gây cản trở tư duy sáng tạo. Những cách nghĩ mới, cách làm mới thường phải đối mặt với nhiều rủi ro và nguy cơ thất bại cao. Người mang tâm lý này thường nghĩ: tôi không phải là người sáng tạo, tôi không thể giải quyết vấn đề đó, tôi sợ phải trả giá cho sự thất bại. Họ thường cảm thấy không đủ khả năng để giải quyết vấn đề gặp phải: không đủ năng lực, trình độ, kinh nghiệm, khả năng sáng tạo… Họ gác súng ngay trước khi trận chiến bắt đầu, từ chối vấn đề khi chưa hề giải quyết nó. Do đó, nhiều người chọn cách an toàn là cứ làm theo cái sẵn có.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Chính suy nghĩ như vậy sẽ biến người ta trở thành kẻ nhát gan, không dám khám phá, thử những cái mới, dần dần sẽ làm thui chột sự tư suy sáng tạo của chính mình. Bên cạnh đó, tính lười biếng cũng khiến chúng ta không suy nghĩ, mà không suy nghĩ thì không thể suy nghĩ sáng tạo…Thực chất, ai cũng có năng lực sáng tạo, chỉ cần có đủ niềm tin và sự dũng cảm, ai cũng có thể tìm ra lời giải cho những vấn đề mà mình gặp phải, ít nhất là những vấn đề liên quan đến cuộc sống cá nhân.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>4. Sợ bị chê cười:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Khi tạo ra một cái gì đó mới. Người có tâm lý ngại thay đổi thường quan tâm đến việc người khác sẽ nghĩ gì và lo sợ các ý tưởng của mình bị đánh giá như “trò trẻ con”. Thực tế của cuộc sống, những ý tưởng mới ra đời thường có thể bị chế nhạo, chỉ trích. Những người có sáng tạo là những người hay có những ý tưởng khác người và ít được sự chấp thuận của mọi người xung quanh. Chính vì tâm lý sợ bị chê cười nên nhiều ý tưởng chỉ được dừng lại ở suy nghĩ và không dám bộc lộ ra, lâu dần nó khiến người ta trở nên tự ti với chính những ư tưởng, sáng tạo của mình, không muốn nghĩ đến những ý tưởng được cho là điên rồ đó nữa.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Do đó, cần lưu ý: những tiến bộ được thực hiện chỉ bởi những người có đủ sức mạnh để chịu đựng sự cười chê. Khi vượt qua tâm lý ngại thay đổi, mỗi cá nhân tự cởi bỏ những ràng buộc cho tư duy sáng tạo của mình.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>5. Không muốn chấp nhận những ý tưởng khác thường:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Nhiều người ngại tư duy sáng tạo, chỉ thích làm theo người khác, chỉ bám theo đuôi của những ý tưởng có sẵn trước đó của người khác mà không muốn động não, tư duy để tìm ra những sáng kiến, ý tưởng mới cho công việc cũng như trong cuộc sống. Những người có tư duy sáng tạo là những người dám vượt qua những quy tắc, chuẩn mực có sẵn trước đó.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Còn những người chỉ dám thu mình, chỉ để đảm bảo an toàn cho mình sẽ không thể có những ý tưởng hay, khác lạ, không dám đột phá vượt ra ngoài những quy tắc. Những người đó sẽ khó có được những ý tưởng hay, hướng giải quyết công việc khác cho dù họ có thể đã nghĩ đến nó. Họ luôn giải quyết mọi việc theo hướng mà người khác đã làm; thích làm theo kiểu “nước tới đâu bắc cầu tới đó” để giải quyết công việc.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><strong>6. Chấp nhận sự sẵn có:</strong></div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Đó là khi con người chỉ muốn đi theo một lối mòn đã được nhiều người đi trước đó hoặc chính họ là người cũng đã nhiều lần đi trên con đường đó. Họ không muốn sáng tạo ra một con đường mới vì nhiều lý do khác nhau. Hơn nữa sự có sẵn lúc nào cũng mang lại cảm giác an toàn, cho dù nó có cũ đến mức nào. Nếu có tư tưởng chấp nhận sự có sẵn như vậy, khó có thể sáng tạo. Hãy nhanh chóng thay đổi, nếu không đó sẽ là rào cản rất lớn đối với việc tư duy sáng tạo.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa">Đó là sức ỳ của tư duy do đã quen suy nghĩ theo cái có sẵn. Ngoài ra, tính lười biếng cũng khiến con người không suy nghĩ, mà không suy nghĩ thì không thể suy nghĩ sáng tạo. là xóa bỏ khỏi tâm trí cụm từ “Không thể có ý tưởng/ cách/giải pháp nào hay hơn nữa!”. Đừng luôn tuân theo những cách giải quyết vấn đề đã có, đừng chấp nhận những ý tưởng mà ai cũng nghĩ ra được, đừng hài lòng với sản phẩm hiện đang có. Luôn đặt ra cho mình một đòi hỏi là hãy tìm tòi điều gì đó mới hơn, lạ hơn, “độc” hơn.</div><div class="_2cuy _3dgx _2vxa"><span class="_4yxo">Các phương pháp tư duy sáng tạo</span></div></div><div style="text-align: right;">Nguồn: Vinabook.edu.vn</div><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p>

Linh

Tư duy sáng tạo là gì?Tư duy sáng tạo được xem là dạng hoạt động trí não cao nhất của con người. Năng lực sáng tạo là cốt lõi 

Youth+

Kỹ năng tư duy sáng tạo (Creative thinking) – Phần 1