Rau là thực phẩm quan trọng trong
bữa ăn của con người. Tuy nhiên,
hiện nhiều loại rau đang bị biến đổi
gen khiến người tiêu dùng e ngại
về chất lượng. Vậy rốt cuộc thực
phẩm GMO là gì, và nó có những
tác động nào tới con người?
Khái niệm: Sinh vật biến đổi gen (tiếng Anh: Genetically Modified Organism) là một sinh vật mà vật liệu di truyền của nó đã bị biến đổi theo ý muốn chủ quan của con người. Ngoài ra cũng có thể có những sinh vật được tạo ra do quá trình lan truyền của gen trong tự nhiên.
Nguồn gốc và phương thức biến đổi gen
Theo số liệu được công bố, sản lượng đu đủ ở Puna lên tới 53 triệu pounds năm 1992. Nhưng do nạn sâu bệnh trầm trọng phá hoại mùa màng mà sản lượng chỉ còn một nửa: 26 triệu pounds. Đứng trước mối nguy cơ đó, không những thế, tính khả dụng của đu đủ là vô cùng lớn khi được dùng làm nước ép, salad và cùng nhiều thứ khác. Vì vậy, Công nghệ sinh học, như một tác nhân trung tính mới có thể chống đỡ được đại dịch này.
Nhiều nông dân và các nhà khoa học quay sang “cầu cứu” sự giúp đỡ của công nghệ gen. Lúc đó vào năm 1985, để giải quyết vấn đề, các nhà khoa học tìm cách xác định Vật liệu gen và nghiên cứu đặc tính di truyền cần thiết cho cây trồng .Cùng nhau hợp tác để tạo ra đu đủ để chống loại virus nguy hiểm này. Họ nhận ra rằng, một cây có vật liệu gen nào đó từ virus trong cấu trúc ADN của nó, nó sẽ được bảo vệ. Và khi họ tách gen này từ chính những con virus PRSV rồi cấy vào gen của cây đu đủ, nó miễn nhiễm với chính loại virus này. Các nhà khoa học chỉ tách gen mã hóa protein vỏ, sau đó tìm cách cấy vật liệu gen vào DNA đu đủ.
Từ đó các nhà khoa học tìm ra được một phương pháp, công nghệ biến đổi gen, trong đó bản sao của một vật liệu gen của một cây trồng được cấy vào chính cây đó.
Và ngày nay, có nhiều cách để tiến hóa quá trình này, hay nói đúng hơn là tăng tốc quá trình, và một trong số đó là phương pháp phân tử tốc độ cao. Kết quả là sản lượng đu đủ ở Pana tăng vọt từ năm 1998 và đến năm 2001 sản lượng đã được phục hồi.
Một số thực phẩm GMO:
Lợi ích:
Thực phẩm biến đổi gen là loài đã nhận các gen ngoại từ một cây, một con vật, thậm chí là con người. Những gen này được bổ sung để tăng cường khả năng đề kháng côn trùng và thuốc diệt cỏ, tăng giá trị dinh dưỡng, thay đổi hương vị và kết cấu, cải thiện năng suất và khả năng chịu stress, giảm thời gian trưởng thành hay tăng thời hạn sử dụng.
Ban đầu, khi được nghiên cứu, thực phẩm GMO mang nhiều mục đích tốt đẹp như: Mang lại cho người dùng các loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao hơn, nhiều tiện lợi như thời gian bảo quản lâu, không chứa chất gây dị ứng,... Các nhà khoa học đã tin rằng, công nghệ này sẽ giúp xóa bỏ nạn đói trên thế giới và góp phần bảo vệ môi trường do giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu.
Mối nguy hại:
Tuy nhiên, ngay từ ngày đầu xuất hiện qytg các siêu thị ở Anh vào năm 1996, rất nhiều tranh cãi xung quanh cà chua biến đổi gen đã khiến dư luận không khỏi hoang mang. Theo nghiên cứu trên chuột thí nghiệm, một vài đoạn gen chuyển của cà chua biến đổi gen đã gây hại cho chuột tới mức nặng. Với nhiều nghi vấn chưa có lời giải đáp cộng thêm mối lo ngại của người dân, lệnh cấm thực phẩm biến đổi gen đã được ban hành ở toàn Châu Âu.
Theo xu hướng chung của thế giới, có vẻ như sản phẩm biến đổi gen hoàn toàn không phải một phát minh có lợi và nên được nhân rộng. Ở Châu Á, Thái Lan và Philippines là hai nước đi đầu trong phong trào chống GMO. Nhật Bản từ 1997 đã phản đối việc sử dụng các thực phẩm biến đổi gen, họ khuyến khích nên sử dụng thực phẩm tươi sạch, lành mạnh mà không có sự đụng tay của công nghệ sinh học, có lẽ chính vì thế mà tuổi thọ trung bình của họ vô cùng lớn và trở thành đất nước có dân số già nhất thế giới.
Thực phẩm GMO tại Việt Nam: nhiều người cho rằng Việt Nam đang nhập nhiều thực phẩm nói chung và rau biến đổi gen GMO nói riêng từ các nước trên thế giới. Tại Việt Nam, giống ngô biến đổi gen được trồng vào năm 2015, sản lượng ngô biến đổi gen tự sản xuất cũng còn hạn chế. Tuy vậy, số lượng sản phẩm biến đổi gen được nhập khẩu về lớn hơn rất nhiều.
Theo công bố mới nhất, hiện nay hơn 90% lượng đậu nành nhập khẩu vào là giống biến đổi gen. Giống ngô biến đổi gen được trồng vào năm 2015, sản lượng ngô biến đổi gen tự sản xuất cũng còn hạn chế. Dường như tại Việt Nam, thực phẩm GMO là lựa chọn cao của giới nhà giàu bởi vẻ bắt mắt, ngon miệng và cả tính sùng ngoại. Không ít người hiểu lầm rằng đó là những thực phẩm tươi sạch, thậm trí cả những hoa quả xuất khẩu như dâu, cherry, nho... hay thịt bò “tươi” Úc, Mỹ cũng có thể là thực phẩm nuôi cấy.
Chung quy cho cùng, GMO vừa có mặt tốt vừa có mặt xấu. Chúng ta nên biết lựa chọn thực phẩm tốt và lành mạnh để đảm bảo sức khoẻ.
